به گزارش گروه بین الملل «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ حدود 200 روز از حمله روسیه به اوکراین می‌گذرد. با گذشت زمان این جنگ تبدیل به یک نبرد همه‌جانبه بین روسیه، اروپا و غرب شد. جنگی که امروزه تبدیل به یک بحران شده است از گرانی و کمبود گندم در دنیا تا قطع گاز بر کشورهای اروپایی همه و همه باعث خسارت های غیرقابل جبرانی شد. بحرانی که اگرچه ریشه آن به اقدامات مخرب ناتو و امریکا باز می‌گردد اما تبعات آن بر بسیاری از کشورهای جهان بخصوص کشورهای اروپایی سایه انداخته است.
خوشحالی غرب از کشور ضدروسی
«سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه روز پنجشنبه به مناسب اولین روز سال تحصیلی جدید، طی نشستی با دانشجویان و اساتید دانشگاه MGIMO عنوان داشت: «وقایعی که امروز همه پس از بازگشت از تعطیلات پیرامون آن بحث می‌کنند، مربوط به اتفاقاتی است که در اطراف اوکراین رخ می‌دهند. صادقانه بگویم، هنگامی که غرب متوجه شد که توطئه‌اش درخصوص تبدیل اوکراین به مکانی «ضد روسی» و دژی برای مهار نظامی روسیه شکست خورده، یک جنگ هیبریدی تهاجمی را علنا به طور بی‌شرمانه و بی‌رحمانه‌ای علیه کشور ما به راه‌انداخت.»
وی همچنین تاکید کرد که غرب به طور تاکتیکی مهر تاییدی بر ممنوعیت زبان روسی در اوکراین، آموزش، رسانه و فرهنگ این کشور زد. لاوروف در ادامه افزود: «در واقع توافقات مینسک در فوریه ۲۰۱۵ مسیر را برای رسیدن به توافق و جلوگیری از مشکلات دیگر هموار می‌ساخت. اما نه پترو پروشنکو، رئیس‌جمهوری سابق اوکراین و نه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین حاضر به اجرای توافقات نشدند اگرچه این توافق‌ها توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز تصویب شده بودند. غرب یا سکوت پیشه کرد و یا بی سروصدا خوشحال شد و به گفته خودش می‌گفت ما چقدر در مهار روسیه با ایجاد یک کشور ضد روسی درست در مرزهایش موثر واقع شده‌ایم.»
«ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه نیز در یک سخنرانی به توضیح درباره دلایل آغاز عملیات نظامی در اوکراین پرداخت. ولادیمیر پوتین در گردهمایی به دانش‌آموزان روس در منطقه کالینینگراد روسیه بیان کرد: «یک حصار ضد روسی در حال شکل گیری در خاک اوکراین است که روسیه را تهدید می‌کند. از بین بردن این حصار هدف عملیات ویژه در اوکراین است.»
پوتین تاکید کرد: «مردم مناطق دونتسک، لوهانسک و کریمه نمی‌خواستند نتیجه کودتای ۲۰۱۴ در کی‌یف را بپذیرند. جنگی عملا علیه آنها شروع شده و برای مدت هشت سال ادامه پیدا کرد.»
سرمای سخت اروپا در راه است
به هر ترتیب جنگ اوکراین بر اقتصاد اروپا به خصوص حوزه انرژی کشورهای اروپایی تاثیرات فراوانی گذاشته است که باعث اعتراض و اختشاش مردم برخی از کشورها شد. «خبرنامه دانشجویان ایران» نیز در گزارشی با عنوان قطب سرد اروپا نیز به بررسی این موضوع پرداخت.
در بخشی از این گزارش آمده است: به نظر می رسد بزرگترین تأثیر وقوع جنگ میان دو همسایۀ شرق اروپا، افزایش سرسام آور و چشمگیر قیمت گاز و سایر سوخت ها باشد. اعمال تحریم های همه جانبه بر اقتصاد و هم چنین دارایی های دولتی روسیه و حتی دارایی های ثروتمندان روس، باعث شد که دولتمردان این کشور تصمیم به کاهش صادرات گاز به اروپا گرفته و اتحادیۀ اروپا و کشورهای عضو آن را با چالش جدی مواجه سازند. درست است که وابستگی کشورهای مختلف اروپایی به گاز روسیه یکسان نبوده و می توان گفت که برخی از این کشورها همانند انگلستان تقریبا هیچ وابستگی به این کالای استراتژیک از سمت روسیه ندارند، اما این قضیه در مورد دو اقتصاد بزرگ دیگر اروپا یعنی آلمان و فرانسه صادق نیست و می توان بر اساس آمارها ادعا کرد که آلمان حدوداً ۵۰ درصد به گاز روسها وابسته است؛ شاهد آن که این کشور پس از سالها منع سوزاندن زغالسنگ برای تولید برق و مصرف صنایع به دلیل آثار سو استفاده از آن، مجدداً به سوزاندن این مادۀ سیاه روی آورده و به نظر نیز نمی رسد بتواند در کوتاه مدت، از این تصمیم خود برگردد.
نکتۀ بسیار مهمی که نباید به هیچ عنوان از آن غافل شد، آن است که هنوز زمستان سرد اروپا فرا نرسیده و احتمالاً با فرارسیدن این زمستان خاص، باید منتظر قطعی های گستردۀ گاز و برق و هم چنین وقوع اعتراضات مردم این کشورها در واکنش به وضعیت اقتصادی و رفاهی بد باشیم. در مورد اوضاع بازار انرژی در سطح جهان و هم چنین اتفاقات احتمالی آینده، سخن بسیار بوده و انشاءالله در نوشته های دیگر به طور دقیق تر به آن خواهیم پرداخت. (جزئیات بیشتر)
اروپا دست به دامن ایران شد
همین سرما و مشکلات تامین انرژی کشورهای اروپایی در زمستان باعث شده است حتی کشورهایی که زمانی با افتخار دشمنی خود را با ایران نشان می دادند امروز با خواستار میانجی گری ایران و رساندن پیغام به روسیه برای پایان جنگ اوکراین باشد.
اخیرا محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور با مطرح کردن درخواست یکی از رؤسای کشورهای اروپای غربی در حساب کاربری توئیتر خود از ارسال «یک ابتکار صلح در کنار یک پیام مهم» از تهران به مسکو خبر داد. جمشیدی در توئیت خود توضیح داده بود که پس از مجموعه‌ای از رایزنی‌ها، این بسته ابتکار صلح در کنار یک «پیام مهم» از سوی امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه به مسکو ارسال شده است. در پی انتشار این توئیت، خبرگزاری ایسنا اعلام کرد که مقام ارشد اروپایی که خواستار میانجیگری رئیس جمهور ایران شده است، «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه است.
در همین راستا حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه عصر روز سه‌شنبه در خصوص اهدافش از سفر به روسیه اظهار کرد: هدف اصلی از سفر به مسکو تلاش برای حل بحران اوکراین براساس درخواست به عمل آمده از جمهوری اسلامی ایران است. برخی طرف‌های غربی خواهان نقش‌آفرینی فعال تهران در این موضوع هستند. این سفر به عنوان سومین سفر وزیر امور خارجه دولت سیزدهم به پایتخت فدراسیون روسیه در حالی انجام شده است که ترکیب هیأت همراه در این سفر بخوبی نشان دهنده اهمیت و اولویت گفت‌وگوهای انجام شده در بین مقامات دو کشور است. حسن کاظمی قمی نماینده ویژه ایران در امور افغانستان، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه، علیرضا حقیقیان دستیار وزیر و مدیرکل اوراسیا، سید رسول موسوی دستیار وزیر و مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه و علی اصغر خاجی مشاور ارشد وزیر امور خارجه در امور ویژه سیاسی که مسائل سوریه را دنبال می‌کند نیز امیرعبداللهیان را در این سفر همراهی کرده‌اند. این ترکیب خود نشان دهنده اهمیت این سفر برای مذاکراتی درخصوص منقطه است.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان نیز پس از دیدار و گفت‌وگو با «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در مسکو در نشست خبری مشترک حضور یافت و ضمن تشریح رایزنی‌های انجام شده به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد. وی در ابتدا ضمن ابراز خرسندی از حضور در مسکو و حسن استقبال لاوروف گفت: در جریان گفت‌وگوهای امروز حامل پیام یکی از رهبران اروپایی و درخواست آنها از آقای دکتر رئیسی در موضوع اوکراین بودیم. ایده‌هایی برای کمک به برقراری صلح، آرامش و توقف جنگ در اوکراین مطرح است و این ایده‌ها را با آقای لاوروف مطرح کردیم. جمهوری اسلامی ایران مواضع خودش را در خصوص اوکراین در عالی‌ترین سطح به روشنی بیان کرده است.
وزیر خارجه بیان کرد: در مسأله اوکراین درخصوص برخی از موضوعات انسانی نیز صحبت کردیم، از جمله مسأله اسرا که مورد توجه جدی است و همچنین درخصوص رویدادهای اخیر در ارتباط با نیروگاه هسته‌ای زاپروژیای اوکراین نگرانی جامعه جهانی در این مسأله را مورد توجه قرار دادیم. آقای لاوروف به نکاتی در این زمینه اشاره کرد و اقداماتی را که روسیه برای رفع نگرانی‌ها انجام داده است، تشریح کرد. وی گفت: معتقدیم برای برون رفت از این وضعیت، باید از همه ظرفیت‌های موجود استفاده شود. ایران که در موضوع هسته‌ای جزو یکی از کنشگران اصلی در جهان در موضوع صلح‌‌آمیز هسته‌ای است، برای هرگونه مساعدت و همکاری برای برقراری امنیت در این نیروگاه هسته‌ای و محیط پیرامونی آن آمادگی دارد.
اروپا در شوک زمستان
در این شکی نیست که کشورهای اروپایی بیش از آنکه به فکر اوکراین برای پایان جنگ باشند به فکر سرمای زمستانی هستند که به زودی کل اروپا را فرا خواهد گرفت. بی شک مردم اروپا که امروزه از تلاش ناکام دولت های خود که تاکنون نتواستند جایگزین مناسبی برای سوختی که قبلا از روسیه تامین می شد پیدا کنند ناراضی هستند و این نارضایتی ها کم کم دارد خود را با اعتراض های مختلف نشان می دهد که بی شک با فرا رسیدن زمستان این اعتراضات بیشتر هم خواهد شد که حتی می تواند باعث سقوط دولت ها و تغییر احزاب مختلفی در کشورهای اروپایی باشد.
باید دید کشورهای اروپایی در این مدت کوتاه تا فرارسیدن سرمای زمستان چه اقداماتی را انجام می دهند. اقداماتی که نشان می دهد آن ها برای بقای خود حتی دست به دامن رقیب و دشمن قدیمی خود یعنی ایران هم می شوند و خواستار میانجی گری ایران برای پایان این جنگ مخرب در اروپا هستند. اما چیزی که مشخص است اینکه کشورهای اروپایی با وجود جنگ، شرایط سختی را حتی شاید از خود کشور جنگ زده یعنی اوکراین تجربه کنند زیرا شوک حاصل از فرا رسیدن زمستان شاید سخت تر از خود زمستان باشد و این مردم اروپا باشند که سیاست دولت ها را برخلاف عقیده همیشگی آن ها در مواضع بین المللی مشخص کند.
گزارش از هادی هدایت زاده
